top of page

 

 

foto's / photos: Tineke van der Ven

Voorwoord catalogus editie 2022 / 2023

 

Op de eerste echte herfstdag van 2022 ben ik uitgenodigd in het atelier van Margriet van der Ven. Haar atelier bevindt zich in een bocht van een kleine, omhooglopende straat in Brussel.  Het is onderdeel van een oud, sprekend hoekpand in een buurt van de stad waar niets en alles tegelijkertijd gebeurt. Margriet vertelt mij tijdens het gesprek hoe ze soms de winkelkarren, die her en der in de buurt stranden, zelf naar hun supermarkthuis terugdrijft. Dat beeld van Margriet in de stad die zacht en gemoedelijk metalen constructies beroert, is volgens mij een goede start om haar werk te verwoorden.


Bij een hete thermos koffie en speculaaskoekjes, in het hart van haar atelier, beschrijft ze mij, meer met haar handen dan met woorden, hoe alles in haar werk altijd al is gestart bij de vorm.  Van daaruit neemt de toevalligheid het over. Zo vond ze op straat, net op het moment dat ze bezig was met iets voor de Onze-Lieve-Vrouw van Lourdesgrot in Jette, lange blauwe plastic linten. Daarmee creëerde ze iets heiligs zonder al te figuratief aan de slag te gaan.

Toch staat aan de kiem van haar creatieproces steeds een duidelijke vorm voorop. Die vormen vindt Margriet, zelf een bloem, in de natuur terug. Vanuit een blad, een stengel, een zaadje schept ze andere vormen. De ultieme vorm bestaat volgens haar niet en daarom wrijft, knipt, schuurt, tekent en etst Margriet dagen en weken tot er van ‘zuk zink’ een kunstwerk als een klein gecomponeerd kantje overblijft. In haar atelier liggen er stapels en stapels probeersels. Sommigen onder hen benoemt ze als haar lievelingen die wachten tot ze mogen schitteren.

Margriet haar werken omarmen de vier seizoenen maar geven de illusie dat er maar één seizoen bestaat in deze wereld. Ze streeft naar orde en evenwicht maar is niet bang van krullen die een omweg nemen. Op sommige dagen mislukt die zoektocht, en gaat ze wandelen. Maar op andere dagen en meestal onverwachts is daar dan toch de klik. Dan gaat de radio aan en wordt er gedanst! De werken die ze maakt, horen volgens haar niet thuis in galerieën. Ze horen toe aan de publieke ruimte waar ze onderhevig zijn aan weer en wind maar evengoed aan nieuwsgierige mensenhanden. Op die manier wordt alles hergebruikt en is alles in verval. En zo is de cirkel weer rond.

In dit boek knopen drie gouden boekschroeven werk van de voorbije twee jaren vast. Als je er niet van houdt, dan houdt het op. Maar weet dat die eerste bladzijde een échte ets is. Een ets waar een tarlatan misschien honderd keer overheen is gegaan. Van tarlatan maakten ze vroeger stevige, zwierige onderrokken. Margriet en ik hopen dat dit boek jou laat zwieren, dansen, genieten tot in de vroege uurtjes en nog ver daarboven.

Annelies De Ville
Dichter en Brusselaar

 

 

Avant-propos catalogue édition 2022 / 2023

 

C’est le premier véritable jour d’automne de 2022 que je suis invitée dans l’atelier de Margriet van der Ven. Son atelier se trouve au détour d'une petite rue montante de Bruxelles. Il fait partie d'un vieil immeuble d'angle évocateur, dans un quartier de la ville où tout et rien se passent en même temps. Pendant que nous discutons, Margriet me raconte qu'il lui arrive de ramener elle-même au supermarché des caddies abandonnés ici et là dans le quartier. Cette image de Margriet en ville, maniant délicatement des structures métalliques, cette image me semble un bon point de départ pour mettre son œuvre en mots.
 

C’est au cœur de son atelier, autour d’un thermos de café chaud et de spéculoos qu’elle me décrit, par gestes davantage que par mots, la façon dont tout dans son œuvre a toujours commencé par la forme. De là, c’est le hasard qui prend la main. Comme cette fois en pleine rue quand, alors qu’elle travaillait à une œuvre pour la Grotte Notre-Dame de Lourdes à Jette, elle a trouvé de longs rubans en plastique bleus. De quoi créer du sacré sans aller trop loin dans la figuration.
 

Pour autant, une forme claire préside encore et toujours à l’origine de son processus de création. Ces formes, même celles d’une fleur, Margriet les retrouve dans la nature. Feuille, tige, graine : autant de points de départ pour créer d’autres formes. La forme ultime n’existe pas pour elle, c’est pourquoi Margriet frotte, coupe, ponce, dessine et grave pendant des jours et des semaines jusqu'à obtenir une œuvre telle une petite dentelle composée. Son atelier regorge d’essais en tous genres. Elle parle de d’entre eux comme de trésors qui attendent qu’on les laisse briller.
 

Les œuvres de Margriet embrassent les quatre saisons mais donnent l’illusion qu’il n’en existe qu’une seule dans ce monde. Elle recherche l’ordre et l’équilibre mais ne craint pas les boucles qui mènent ailleurs. Il y a des jours où cette quête n’aboutit pas, et où elle s’en va promener. Mais d’autres jours et souvent sans prévenir, le déclic se produit. Et alors, la radio s’allume et on danse ! Pour elle, les œuvres qu’elle réalise n’ont pas leur place dans les galeries. Leur place, c’est dans l’espace public, exposées à la pluie et au vent, mais aussi bien à la curiosité des mains humaines. Ainsi, tout est remployé et tout est en déclin. La boucle est bouclée.
 

Dans ce livre, trois vis dorées forment une reliure autour de deux années de travail. Si l’on n’aime pas, cela s’arrête là. Mais sachez que cette première page est une véritable gravure. Une gravure qu’une tarlatane a peut-être parcourue une centaine de fois. Fut un temps où la tarlatane servait à fabriquer des jupons solides et pimpants. Margriet et moi espérons que ce livre vous fera vous balancer, danser, vous amuser jusqu'aux petites heures du matin et bien au-delà.
 

Annelies De Ville
Poétesse et Bruxelloise

20200615_131836.jpg
©_margriet_van_der_ven_-_bedrukt_pakje_-_paquet_imprimé_(détail)_.jpg
bottom of page