foto's / photos: Tineke van der Ven
​
Voorwoord catalogus editie 2024 / 2025
Wanneer je het atelier van graficus Margriet van der Ven betreedt, is het alsof je een bos binnenstapt. In de gang hangt een houtgeur en wanneer je de deur achter je dicht trekt, kom je in een woud van etsen terecht. De kostbare kraskunstwerkjes hangen aan de muren als bladeren en waaien je rust toe. Vroeger was deze plaats een drukkerij en werden er onder andere gepersonaliseerde servetten gemaakt. Vandaag wordt het papier gevierd met diepdruktechniek. Aan het raam hangt inspiratie uit de natuur: van plantenzaadjes tot gedroogde blaadjes. Margriet observeert ze en destilleert ze met de nodige chemie tot poëzie. Ze vertrekt vanuit het herkenbare om daarna in te zoomen en met precisie nieuwe patronen te schetsen. Het resultaat is mysterieus en toch herkenbaar, net als de planeet zelf. Haar liefde voor de natuur zit ook in haar duurzame manier van werken. Ze hergebruikt de achterkant van etsplaten, oude telefoonboeken en snippers papier. Met zorg bewegen Margriets handen. Ze houdt van het trage proces van etsen maken: het schetsen, het krassen, het drukken, het bijknippen, het zoeken. Haar ontwerpen zijn doordacht maar als etskunstenaar heeft ze niet altijd vat op hoe een afbeelding exact gedrukt wordt. Het is de verrassing die verwondert.
​
Voor het maken van etsen heb je salpeterzuur nodig, die haalt Margriet van der Ven bij de drogisterij. ‘Toen ik het jaren geleden voor de eerste keer kocht, moest ik de verkopers verzekeren dat ik zeker geen bom zou maken’. Integendeel, zo blijkt. Margriets etsen verwoesten niet maar verbinden. Ze vangen de planten en de aarde, het licht en de lucht en voegen daar een persoonlijke en originele esthetiek aan toe. Ze doen anders kijken. Naar de natuur, naar onszelf en naar de wereld. ‘Ik maak nochtans geen actuele maatschappijkritiek’, zegt Margriet. Dat hoeft ook niet. Maar misschien schuilt in die afwezigheid van slogans juist een statement. In een wereld die schreeuwt, brengen haar etsen verstilling. In al hun zachte schoonheid vieren ze radicaal de creatie in plaats van de afbraak, de zorg in plaats van het geweld, de rust in plaats van de drukte. Het is kunst die troost, die ons terugbrengt naar het aller menselijkste en aller natuurlijkste. Een bed van mos. Een bos vol verbeelding. Een glorende horizon die de tijd voor even buitenspel zet.
​
Maren Moreau
Bibliotheekmedewerker en schrijver
Avant-propos catalogue édition 2024 / 2025
Entrer dans l'atelier de la graphiste Margriet van der Ven, c'est comme pénétrer dans un bois. Il y a d'emblée cette odeur de bois dans le couloir, puis c'est une forêt de gravures qui vous attend derrière la porte, toutes accrochées aux murs comme autant de feuilles à leur arbre. Les lieux, autrefois occupés par une imprimerie spécialisée notamment dans la fabrication de serviettes de table personnalisées, respirent le calme. Le papier continue à y être célébré, désormais par le procédé d'impression en taille-douce. La nature et toutes ses inspirations se sont suspendues à la fenêtre : graines, feuilles séchées... Margriet les observe et les transforme avec juste ce qu'il faut de chimie pour en faire des poèmes. Partant du reconnaissable, elle entre toujours plus loin dans le détail pour en extraire des motifs inédits d’une extrême précision. Le résultat est tout à la fois mystérieux et familier, à l'instar de la planète même. Son amour de la nature se retrouve également dans sa méthode de travail durable et le remploi de matériaux: dos de plaques de gravure, vieux annuaires et bouts de papier. Margriet a le geste soigneux et attentif, elle qui affectionne l'art lent de la gravure : esquisser, graver, imprimer, découper, chercher. Si ses créations sont certes réfléchies, le graveur ne peut jamais prédire avec certitude le résultat de son impression. C'est de la surprise que naît l'émerveillement.
​
Pour réaliser une gravure, il faut à Margriet van der Ven de l'acide nitrique, qu'elle se procure en droguerie. ‘Lorsque j'en ai acheté pour la première fois il y a des années, j'ai dû assurer aux vendeurs que je ne comptais pas m'en servir pour fabriquer une bombe’. Loin s’en faut : les gravures de Margriet ne détruisent pas mais relient, y intégrant végétal et minéral, air et lumière, et en y ajoutant une esthétique personnelle et originale. Elles changent le regard du spectateur, envers la nature, envers nous-mêmes et envers le monde. ‘Mais je n'ai aucune volonté de critique sociale’, précise Margriet. C'est un choix… mais ce refus du slogan n'a-t-il pas déjà valeur de prise de position? Dans un monde qui crie, ses gravures vous emmènent au calme. Leur douce beauté célèbre radicalement la création au lieu de la destruction, l'attention au lieu de la violence, le calme au lieu de l'agitation. C'est un art qui réconforte, qui nous ramène à l'éminemment humain et à l'éminemment naturel. Un lit de mousse. Une forêt qui invite à la rêverie. Un horizon radieux pour un moment suspendu.
​
Maren Moreau
Bibliothécaire et écrivaine
​